Người ta nói rằng ‘xu hướng là bạn‘ và quy tắc giao dịch vàng này áp dụng cho mọi tài sản trên bất kỳ thị trường nào. Giá không thay đổi tùy hứng — sự biến động của giá bị ảnh hưởng bởi vô số yếu tố. Khi chúng trùng khớp, một số xu hướng thị trường chứng khoán nhất định sẽ hình thành. Bài viết sẽ hướng dẫn bạn cách nhận biết những xu hướng đó và thực hiện phân tích xu hướng thị trường để xây dựng chiến lược giao dịch đáng tin cậy.
Xu hướng thị trường là gì? Định nghĩa và ý nghĩa
Xu hướng thị trường nghĩa là một hướng di chuyển giá nhất định trong một khoảng thời gian cụ thể. Xu hướng áp dụng cho tất cả các tài sản có giá biến động hoặc khi xuất hiện sự thay đổi về khối lượng giao dịch.
Xu hướng trong Forex và các thị trường tài chính khác thường được hiểu là sự biến động giá được hình thành trong một khoảng thời gian nhất định với định hướng và sức mạnh rõ ràng. Định hướng là điểm mấu chốt đặc trưng cho xu hướng thị trường, được nhà giao dịch tận dụng để đưa ra quyết định giao dịch và tối đa hóa thu nhập.
Theo những nguyên tắc cơ bản của phân tích xu hướng kỹ thuật, giá biến động tuân theo những quy luật nhất định.
Thực tế này cho phép các nhà giao dịch thành công phân tích xu hướng giá có thể dự đoán được của tiền tệ và các công cụ thị trường khác. Đặc tính hệ thống của những thay đổi trong biểu đồ giá giúp giao dịch trên thị trường tài chính bằng tiền tệ và các khoản đầu tư khác, dự đoán tỷ giá tài sản trong tương lai và đưa ra quyết định giao dịch đúng đắn. Trong phân tích kỹ thuật, có vô số chỉ báo, cố vấn và mô hình đồ họa đóng vai trò là công cụ cho một nhà giao dịch chuyên nghiệp. Hầu hết các công cụ này đều dựa trên khái niệm về chuyển động giá.
Có ba loại xu hướng chính trên thị trường:
- Xu hướng thị trường tăng giá (chuyển động giá đi lên) – khi giá tăng lên, được thể hiện bằng một loạt các mức giá đỉnh và đáy tăng dần. Miễn là đỉnh sau cao hơn đỉnh trước thì xu hướng tăng vẫn duy trì.
- Xu hướng thị trường giảm giá (xu hướng thị trường đi xuống) – khi giá giảm. Bất kỳ nỗ lực nào để vượt qua mức đỉnh trước đó nhưng thất bại đều là tín hiệu sớm về sự đảo chiều xu hướng. Xu hướng giảm được đặc trưng bởi một loạt các đỉnh và đáy giảm dần.
- Đi ngang (thị trường đình trệ) – không có chuyển động một chiều rõ rệt (đây là điều kiện thị trường tự nhiên và thường xuyên nhất).
Theo lý thuyết Dow, các xu hướng sẽ tiếp tục cho đến khi xuất hiện tín hiệu rõ ràng về sự kết thúc của chúng.
Tùy thuộc vào thời lượng, xu hướng có thể là:
- Dài hạn (lớn) kéo dài từ 6 tháng đến vài năm.
- Trung hạn (trung bình) thường là sự điều chỉnh xu hướng chính và có thể kéo dài từ 1 đến 6 tháng.
- Ngắn hạn (nhỏ) thường là sự điều chỉnh hoặc tích lũy kéo dài dưới 1 tháng. Nó có thể là sự tạm dừng trong một xu hướng trung hạn hoặc xu hướng chính. Ngoài ra, xu hướng ngắn hạn có thể được tiết lộ ngay cả trên biểu đồ trong ngày.
Các đặc điểm của xu hướng
Để nhận định và hình thành xu hướng, nhà giao dịch có thể sử dụng nhiều phương pháp và cách tiếp cận:
- Phương hướng. Thuộc tính này phụ thuộc vào khung thời gian: khung thời gian càng lớn thì hướng chuyển động giá càng được thể hiện rõ ràng. Các nhà giao dịch cần có khả năng phân biệt giữa điều chỉnh giá và biến động giá. Trong trường hợp đầu tiên, sau một khoảng thời gian, giá sẽ trở lại giá trị ban đầu và tiếp tục chuyển động trong hành lang.
- Cường độ. Cường độ của chuyển động xu hướng được xác định bởi độ dốc của đường cong giá trong biểu đồ. Giá tăng đột biến hoặc biến động dốc thường không mạnh lắm vì chúng chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Chuyển động giá mạnh mẽ và có ảnh hưởng là sự cập nhật nhất quán mức đỉnh hoặc mức đáy (độ dốc của đường cong giá xấp xỉ 45 độ) vốn kéo dài khá lâu.
- Thời lượng. Như bạn có thể đoán, chuyển động của xu hướng càng ổn định thì khung thời gian mà nó thể hiện càng lớn. Thời lượng của xu hướng cho phép nhà giao dịch đánh giá cường độ và độ tin cậy của nó.
Phân tích xu hướng thị trường
Để xác định xu hướng thị trường chứng khoán, nhà giao dịch có thể sử dụng nhiều phương pháp và cách tiếp cận khác nhau:
- Phân tích cơ bản. Đây là việc xem xét hoạt động của cổ phiếu hoặc tổ chức phát hành chúng nói chung, từ đó cho phép các nhà đầu tư nhìn thấy toàn cảnh về thị trường. Ví dụ: một nhà giao dịch có thể nhận thấy xu hướng tăng khi 1) các công ty toàn cầu liên tục thể hiện kết quả tích cực trong báo cáo tài chính của mình; 2) tin tức kinh tế cho thấy ngành tiếp tục phát triển, lãi suất, chính sách tiền tệ của đất nước, v.v.; 3) nền kinh tế toàn cầu hoặc địa phương đang trên đà phát triển cùng với giá chứng khoán.
- Phân tích kỹ thuật. Trong trường hợp này, nhiều công cụ khác nhau được sử dụng – chúng được gọi là ‘chỉ báo phân tích xu hướng’. Loại phổ biến nhất và được sử dụng rộng rãi là đường trung bình động (MA). Chúng phản ánh cả hướng thay đổi giá và sức mạnh của xu hướng.
- Phân tích khối lượng. Với xu hướng đang phát triển, việc tăng giá đi kèm với khối lượng ổn định hoặc sự tăng trưởng suôn sẻ của chúng. Khối lượng giảm đáng kể hoặc ngược lại, mức đỉnh không thể đoán trước có thể được coi là tín hiệu xu hướng đã kết thúc. Khi giá cổ phiếu di chuyển theo hướng khác và khối lượng bắt đầu tăng lên, điều đó có nghĩa là xu hướng có thể đảo chiều hoặc điều chỉnh.
Một cách tiếp cận nổi bật khác là phân tích xu hướng thị trường thông qua đồ họa, có thể được xem là một phần của nghiên cứu kỹ thuật. Công cụ trực quan phổ biến nhất là đường xu hướng. Miễn là giá vẫn ở trên nó theo hướng tăng hoặc ở dưới nó theo hướng giảm thì xu hướng vẫn tiếp tục.
Đường xu hướng
Nếu giá đã di chuyển theo cùng một hướng trong vài tuần, nhà giao dịch sẽ nhận thấy các mức hỗ trợ và kháng cự đang hình thành trên biểu đồ 4 giờ hoặc biểu đồ hàng ngày. Nhưng nếu hướng giá đã thay đổi gần đây và một chuyển động mới mới bắt đầu hình thành thì vẫn khó phân biệt được ranh giới của đường xu hướng.
Xu hướng không thể đảo chiều là rất hiếm. Thông thường, khi giá đạt đến mức hỗ trợ hoặc kháng cự, nó sẽ bật ra khỏi mức đó. Sự thoái lui này thường chiếm khoảng 30% động thái chính. Để làm rõ điều này, các đường xu hướng có thể được vẽ như sau:
- Nếu chuyển động đi lên, một đường hỗ trợ sẽ được vẽ ở mức đáy của biểu đồ. Phía trên và song song với nó, chúng ta có thể thấy đường kháng cự.
- Khi chuyển động đi xuống, một đường kháng cự được vẽ ở mức đỉnh và mức hỗ trợ được vẽ song song với nó.
- Trong trường hợp thị trường đi ngang, đường hỗ trợ được vẽ ở mức đáy và đường kháng cự được vẽ ở mức đỉnh.
Những điều cần biết về xu hướng thị trường
Bốn yếu tố chính hình thành xu hướng thị trường:
- Cơ quan chính phủ.
- Giao dịch quốc tế.
- Giả định / kỳ vọng.
- Cung và cầu.
Tất cả các yếu tố này đều được kết nối với nhau, vì các điều kiện dự kiến trong tương lai sẽ định hình các quyết định hiện tại, từ đó tạo ra hướng đi hiện tại của các xu hướng. Chính phủ tác động đến định hướng giá chủ yếu thông qua các chính sách tiền tệ và tài chính. Những chính sách này ảnh hưởng đến các giao dịch quốc tế, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và nền kinh tế của đất nước. Các giả định và kỳ vọng thúc đẩy giá dựa trên hành vi của tài sản và giá tương lai của nó. Cuối cùng, những thay đổi về cung và cầu tạo ra xu hướng khi những người tham gia thị trường cạnh tranh để có được mức giá tốt nhất.
Lý thuyết của Dow cũng xác định một số yếu tố chính mà bạn nên ghi nhớ:
- Xu hướng sẽ tiếp tục thay vì kết thúc hoặc đảo chiều.
- Xu hướng càng mạnh thì càng có nhiều khả năng tiếp tục.
- Xu hướng có thể kết thúc bất cứ lúc nào.
- Nếu một xu hướng kéo dài hoặc tiếp tục trong những điều kiện nhất định trong quá trình trước đây, điều này không có nghĩa là nó sẽ hình thành hoặc xảy ra dưới ảnh hưởng của tình huống tương tự.
Cách tìm kiếm và xác định xu hướng thị trường
Sau khi đã tìm hiểu về lý thuyết, hãy cùng đến với phần thực hành. Bạn không cần phải có kinh nghiệm giao dịch dày dặn mới có thể phát hiện xu hướng trên thị trường chứng khoán. Phân tích thị trường tập trung vào việc theo dõi động thái của mức giá đỉnh và đáy. Dưới đây là cách nó hoạt động.
Xu hướng tăng
Xu hướng tăng (bullish trend) là sự chuyển động giá theo hướng đi lên, trong đó mỗi mức đỉnh sau cao hơn mức đỉnh liền trước và mỗi mức đáy sau cao hơn mức đáy liền trước.
Chuyển động này biểu hiện rất rõ trên biểu đồ tiền tệ: đó là một đường cong có xu hướng đạt đến mức đỉnh mới trong một khoảng thời gian nhất định.
Hướng giá tăng biểu thị giá tăng dần trong một khoảng thời gian nhất định. Bạn cần lưu ý là chỉ thực hiện khái niệm phân tích xu hướng thị trường liên quan đến một khoảng thời gian nhất định vì hướng cụ thể của xu hướng ngay cả trên các khung thời gian liền kề có thể ngược lại.
Vì xu hướng có thể là thị trường giá lên và thị trường giá xuống, các nhà giao dịch nên học cách xác định xem xu hướng này là tự nhiên hay là kết quả của nhu cầu tiền tệ được đánh giá quá cao.
Xu hướng giảm
Xu hướng giảm(bearish trend) mô tả sự chuyển động của một cổ phiếu xuống mức giá thấp hơn trước đó. Xu hướng này sẽ diễn ra miễn là có các đỉnh thấp hơn và các đáy thấp hơn trên biểu đồ chứng khoán. Một nhà giao dịch có thể tiết kiệm tiền nếu họ quyết định bán một cổ phiếu đang giảm giá. Đồng thời, các nhà giao dịch khác tìm cách tận dụng động thái giá giảm bằng cách mua và bán khống. Xu hướng giảm có thể được xác định bằng cách sử dụng các đường xu hướng và đường trung bình động.
Xu hướng đi ngang
Xu hướng đi ngang còn được gọi là xu hướng flat, có nghĩa là xu hướng trung lập, khi giá của một công cụ di chuyển lên xuống trong một phạm vi giá nhất định.
Nói cách khác, xu hướng đi ngang hoặc flat trong Forex được thể hiện trong biểu đồ giá dưới dạng các mức đỉnh và đáy được sắp xếp tuần tự ở mức xấp xỉ nhau.
Bạn có thể xem ví dụ về xu hướng đi ngang trong biểu đồ EURUSD bên dưới:
Bạn có thể tìm hiểu cách xác định xu hướng hoặc xu hướng đi ngang trên Forex trong bài viết này.
Xu hướng trung hạn
Như chúng tôi đã đề cập trước đó, xu hướng trung hạn là thời điểm điều chỉnh, nghĩa là giá của một tài sản có thể đi theo bất kỳ hướng nào, thậm chí là một hướng không mong đợi. Làm thế nào để tiết lộ một xu hướng trung gian? Nó thường xảy ra khi bạn thấy giá cổ phiếu tăng đột ngột và đảo chiều mà không thiết lập bất kỳ xu hướng tăng hoặc giảm rõ ràng nào. Tình trạng như vậy có thể kéo dài vài tuần hoặc thậm chí vài tháng khiến các nhà giao dịch bối rối (điều này cũng khiến những người tham gia thị trường bán hoặc mua một cách hỗn loạn).
Các xu hướng trung hạn thường được kích hoạt bởi một số hành động và tin tức chính trị hoặc kinh tế. Lịch sử cho thấy rằng:
- Đà tăng trong thị trường tăng giá rất mạnh mẽ, ngược lại phản ứng sẽ yếu.
- Đà tăng trong thị trường giảm giá yếu, ngược lại phản ứng sẽ mạnh mẽ.
- Mỗi thị trường (tăng giá hoặc giảm giá) sẽ có ít nhất ba chu kỳ trung hạn, mỗi chu kỳ kéo dài 2-8 tuần.
Xu hướng dài hạn
Theo các nhà phân tích, xu hướng giá dài hạn kéo dài từ sáu tháng đến năm năm. Nó cũng thường được gọi là xu hướng ‘lớn’ hoặc ‘chính’. Chúng ta cần lưu ý rằng nó được hình thành từ xu hướng trung hạn và có thể theo hướng ngược lại.
Để phân tích đồ họa và kỹ thuật cho các xu hướng dài hạn, nhà giao dịch sử dụng khung thời gian hàng tuần và hàng tháng. Xu hướng dài hạn được quan tâm bởi những người tham gia thị trường lớn và các nhà đầu tư, những người thích nắm giữ tài sản trong vài năm (ví dụ như trên thị trường chứng khoán).
Nhưng ngay cả khi bạn giao dịch trung hạn, kiến thức về xu hướng dài hạn hiện tại có thể giúp bạn so sánh dữ liệu thu được từ các khung thời gian khác nhau. Ngoài ra, chúng cũng phát huy tác dụng khi bạn làm việc với nhiều công cụ phân tích và cần căn chỉnh thông tin cũng như đưa ra quyết định trong khoảng thời gian ngắn hơn. Các sự kiện quan trọng và nền kinh tế toàn cầu có thể tác động đến giá tài sản bất cứ lúc nào, nhưng biến động giá dài hạn thường chiếm ưu thế bất chấp những gì xảy ra trên thị trường.
Để xác định xu hướng dài hạn, nhiều nhà đầu tư thường kết hợp chỉ báo stochastics và ROC (Tỷ lệ thay đổi). ROC được tính theo công thức sau:
ROC = (Pt / Pt-n) x 100%
Pt — giá của vị thế hiện tại;
Pt-n — giá của vị thế tương tự trước đây
Khi phân tích xu hướng dài hạn, các nhà giao dịch thường áp dụng ROC cho các khung thời gian 26 hoặc 52 tuần, như được hiển thị trong biểu đồ trên.
Cách nhận biết xu hướng chính xác
Để đưa ra dự báo chính xác hơn, bạn phải có khả năng sử dụng các công cụ và phương pháp tiếp cận đáng tin cậy để thực hiện nghiên cứu thị trường. Dưới đây là những công cụ mà các nhà giao dịch thường khai thác để kiểm tra lý thuyết của mình.
Với đường xu hướng
Đường xu hướng được vẽ trên biểu đồ giá bằng cách nối ít nhất hai điểm cực trị nối tiếp nhau theo chuyển động một chiều (lên hoặc xuống). Sau khi đặt một đường thẳng song song, bạn sẽ hình thành một kênh trong đó giá di chuyển.
Làm thế nào để xác định xu hướng bằng công cụ này? Giá tài sản sẽ di chuyển giữa các đường này. Do đó, khi giá tăng lên, bạn nên giao dịch mua (dựa vào việc giá sẽ tăng) và khi giá giảm – hãy giao dịch bán (giá cổ phiếu hiện tại dự kiến sẽ giảm).
Với đường trung bình động
Đường MA thường được sử dụng cùng với đường xu hướng để có cái nhìn khách quan và công bằng hơn. Giá luôn di chuyển gần giá trị trung bình của nó nhưng có thể đi chệch theo hướng này hay hướng khác.
Nếu giá đóng cửa của ngày hôm qua cao hơn đường MA mục đích (xem biểu đồ), xu hướng tăng đang đến. Nếu giá đóng cửa của ngày hôm qua thấp hơn đường MA này thì tài sản có khả năng mất giá.
Đường giữa màu cam được sử dụng làm tín hiệu xác nhận. Nếu giá đóng cửa trên mức trung bình hàng tuần, thị trường sẽ tiếp tục tăng trong một thời gian khá dài sau đó, trong trường hợp ngược lại – thị trường sẽ có xu hướng giảm. Mặc dù có độ tin cậy cao nhưng chỉ báo Trung bình Động có thể bị trễ, khiến nó không phù hợp để giao dịch với các khung thời gian trung bình và giao dịch ngắn hạn.
Với chỉ báo horizontal volume
Bằng cách phân tích chỉ báo horizontal volume, nhà giao dịch có thể xác định vùng giá và nắm được mức giá tương ứng ở đâu so với một mức nhất định. Khối lượng giao dịch được giải thích theo cách sau: nếu mức giá nằm trên vùng này, bạn nên mua trong trung hạn, nếu giá nằm dưới vùng đó – bạn nên bán tài sản.
Bạn có thể bám sát hướng này miễn là vùng giá không di chuyển, tức là sẽ không có khối lượng nào được tích lũy và vượt quá khối lượng của vùng giá trước đó. Khi khối lượng được thu thập đủ, cổ phiếu sẽ tạo được đà và xu hướng tiếp tục hoặc đảo chiều.
Hãy tìm hiểu xu hướng thị trường trước khi mua!
Để giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán thành công, bạn cần lưu ý đến xu hướng giá: chúng phản ánh tâm lý nhà giao dịch và cho bạn biết thời điểm thích hợp để vào hoặc thoát lệnh. Hãy cố gắng quan sát tình hình với góc nhìn rộng hơn: bạn nên chú ý đến cả tin tức và hiệu suất của tài sản. Các chỉ báo kỹ thuật kết hợp với nghiên cứu thị trường sẽ mang lại cho bạn chiến lược giao dịch tốt nhất.
